Suriye: Başkan Şara sivillerin öldürülmesine ilişkin soruşturmayı eksiksiz yayımlamalı

Suriye’nin kuzeybatı kıyı bölgelerinde sivillerin öldürülmesini soruşturmak üzere 9 Mart 2025 tarihinde kurulan veri toplama heyetinin, bulgularını Devlet Başkanı Ahmed Şara’ya sunması bekleniyor. Bunun öncesinde bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Kristine Beckerle, şunları kaydetti:

“Başkan Şara, veri toplama heyetinin kıyı bölgelerinde Alevi sivilleri hedef alan toplu öldürmelere ilişkin soruşturmasının bulgularını eksiksiz olarak yayımlama sözü vermeli ve sorumluların adalet önüne çıkarılmasını sağlamalıdır. Öldürülenlerin yakınlarının ve kamuoyunun bu süreçte kullanılan yöntemle ve heyetin vardığı sonuçlarla ilgili bilgi edinme hakkı vardır.”

“Hayatta kalanların ve öldürülenlerin ailelerinin; neler yaşandığını, kimin sorumlu olduğunu ve yetkililerin adaleti tesis etmek için hangi somut adımları atacağını bilme hakkı var. Yalnızca bağımsız ve tarafsız soruşturmalar güvenilir ve adil yargılamaları başlatabilir. Başkan aynı zamanda hayatta kalanlara ve etkilenen ailelere etkili onarımlar sağlanmasını temin etmelidir” diyen Beckerle, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Başkan, katliamın ardından faillerden ‘tam bir adaletle ve müsamaha olmadan’ hesap sormaya söz verdi. Artık bu sözü yerine getirmenin ve Suriye halkına, yetkililerin, toplumların dini veya siyasi bağlılıkları temelinde hedef alınmalarını engellemekte ve hedefli öldürmeler gerçekleştirenleri mahkemeye çıkarmakta kararlı olduklarını göstermelerinin zamanı geldi. Alevi topluluklara ve diğer azınlıklara karşı işlenen ihlaller için hakikat, adalet ve onarımın sağlanması, cezasızlığı sona erdirmenin ve başka ihlalleri önlemenin temel bir unsurudur.”

Arka Plan

6 Mart 2025 tarihinde, Devlet Başkanı Beşar Esad liderliğindeki eski hükümete bağlı silahlı gruplar, Lazkiye ve Tartus'un kıyı vilayetlerindeki güvenlik bölgelerine ve askeri bölgelere çok sayıda koordineli saldırı düzenledi. Ardından destekçi milisler tarafından desteklenen Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı bir karşı saldırı başlatarak şiddetin önemli ölçüde tırmanmasına yol açtı.

Nisan 2025’te Uluslararası Af Örgütü, yetkililere, kıyı bölgelerinde yüzlerce sivilin öldürülmesini savaş suçu olarak soruşturma çağrısı yaptı. Hükümetle bağlantılı milisler, yalnızca 8 ve 9 Mart 2025’te Banyas kıyı şehrinde 100’ün üzerinde kişiyi öldürdü. Uluslararası Af Örgütü öldürme vakalarından 32’sini soruşturdu ve çoğunun kasıtlı, hukuka aykırı olduğu ve özellikle Alevi azınlığı hedef aldığı sonucuna ulaştı.

Haziran 2025’te Reuters, şiddet olayları sırasında 40 farklı bölgede yaklaşık bin 500 Alevinin öldürüldüğünü bildirdi.