2012 yılından bu yana Türkiye’de yaşayan Suriyeli sığınmacı Ahmad Aabo’nun, 2023 yılında kendisine HIV teşhisi konulması ve ‘bulaşıcı hastalık taşıdığı’ gerekçesiyle hakkında tahdit kodu çıkarılmasının ardından geçici koruma statüsü kaldırıldı. Aabo 2024 yılında İstanbul ve Adana’da, zalimane, insalık dışı veya aşağılayıcı muameleye maruz bırakıldığını bildirdiği iki geri gönderme merkezinde altı ay tutuldu. Ekim 2024’te, tahdit kodunun ve sınır dışı kararının kaldırılması üzerine serbest bırakıldı. Ancak yetkililer, geçici koruma statüsünü iade etmediler ve bu nedenle Aabo acilen ihtiyaç duyduğu ücretsiz tıbbi tedaviye erişimden yoksun bırakıldı. Türkiye yetkilileri, Ahmad Aabo’nun sığınmacı statüsünü ve temel sağlık hizmetine erişim de dahil tüm bağlı haklarını iade etmelidir.

29 yaşındaki Ahmad Aabo 2012 yılında refakatsiz bir çocuk olarak Türkiye’ye geldi. 2017 yılında Suriyeli bir sığınmacı olarak geçici korumaya başvurdu ve yasal statü edindi. Eylül 2023’te, Kızılay’a kan bağışında bulunduktan sonra HIV pozitif olduğunu öğrendi. Sekiz ay boyunca, retroviral ilaçlar ve devlet hastanelerinde sağlık muayenesini de içeren tedaviye erişebildi. Ancak Nisan 2024’te, yeni reçete yazdırmak için hastaneye kontrole gittiğinde sosyal güvenliğinin aktif olmadığı ve Kumkapı Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmesi gerektiği söylendi. Müdürlüğe gitti ve ardından İstanbul’daki Arnavutköy Geri Gönderme Merkezi’nde idari gözetime alındı.

Nisan ile Temmuz 2024 arasında Ahmad Aabo’ya hastalığını kontrol altında tutan ilaçlar verilmedi. Gözetim altındayken tecrit edildi ve bildirdiğine göre koğuşunun kapısından yemek atılarak ve cinsel yönelimi ve HIV statüsü nedeniyle sözlü olarak taciz edilerek zalimane, insanlık dışı ve alçaltıcı muameleye maruz bırakıldı. Temmuz 2024’te, kendi çabaları sonucunda hastaneye sevk edildi ve viral yükünü kontrol altına alan ilaçlarını aldı. Ekim 2024’te hakkındaki sınır dışı kararı iptal edildi ve G-78 tahdit kodu kaldırıldı. Bunun üzerine idari gözetimden serbest bırakıldı ve geçici koruma statüsüne tekrar başvurmak üzere Kumkapı Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gitmesi söylendi. Ancak Aralık 2024’te başvurusu “kamu düzeni ve güvenliğine tehdit” gibi muğlak gerekçelerle reddedildi. Ahmad Aabo’nun geçici koruma statüsünün iade edilmemesi kararına ilişkin yürütmenin durdurulması talebiyle yapılan başvurular Ocak ve Haziran 2025’te reddedildi. Aabo’nun kararın iptali için açtığı dava İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nde henüz sonuçlanmadı.      

2014 yılından bu yana, Türkiye’de koruma arayan Suriyeliler geçici koruma kapsamında sığınmacı olarak kayıtlıdır ve bu statü onlara Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler gibi hizmetlere erişim ve çalışma hakkı sağlamaktadır. Yönetmeliğin 12. maddesi, geçici korumanın kaldırılabileceği durumları tanımlamaktadır ve bunların hiçbirinde bulaşıcı hastalık bulunmamaktadır. Ayrıca Türkiye, Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi'ni onaylamıştır, bu da ayrım gözetmeksizin herkesin sağlık hakkına erişimini sağlamakla yükümlü olduğu anlamına gelmektedir.