Galatasaray Meydanı artık tamamen yeniden açılmalı ve Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın haftalık barışçıl protestolarını hukuka aykırı müdahaleler olmadan gerçekleştirmesine izin verilmelidir.    

14 Mart 2025 tarihinde, 2021 yılından beri 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kapsamında yargılanan, zorla kaybedilen kişilerin yakınlarının da aralarında bulunduğu 45 kişi, “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşüne silahsız olarak katılmak ve ihtara rağmen dağılmamak” suçundan beraat etti. Geniş kesimlerce temelsiz ve haksız olarak değerlendirilen yargılama, Ağustos 2018’de Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 700. hafta protestosu için Galatasaray Meydanı’nda toplanan ve o gün gözaltına alınan kişileri hedef aldı. Beraat kararı, Anayasa Mahkemesi’nin 2022 ve 2023 yıllarında, başvurucuların barışçıl toplanma özgürlüğü haklarının ihlal edildiğine hükmeden iki ayrı kararının ardından verildi.

Ek Bilgi:

Cumartesi Anneleri/İnsanları 30 yıldır yılmadan, 1980’lerde ve 1990’larda gözaltında zorla kaybedilen yakınları için hakikat ve adalet arıyor. Mayıs 1995’ten bu yana, İstanbul’un merkezindeki Galatasaray Meydanı’nda her hafta barışçıl protesto düzenleyerek yetkililerden hesap verebilirlik talep ediyorlar. Defalarca gözaltına alınmalarına rağmen, polis baskısı nedeniyle protestolarını durdurmak zorunda kaldıkları Mart 1999’a kadar toplanmaya devam ettiler. 10 yıllık bir aranın ardından, Ocak 2009’da, taleplerinde bir gelişme kaydedilmemesi nedeniyle protestolarına yeniden başladılar.  

Cumartesi Anneleri/İnsanları, Türkiye yetkililerinin güvence altına almakta devamlı yetersiz kaldığı haklar olan ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğü haklarını kullandıkları için defalarca polis şiddetiyle, gözaltılarla ve hatta davalarla karşı karşıya kaldı.

25 Ağustos 2018’deki 700. hafta buluşmasında, çevik kuvvet polisi, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın yasaklama kararına atıfta bulunarak yüzlerce barışçıl protestocuyu dağıtmak için biber gazı, tazyikli su ve aşırı güç kullandı. 47 kişi gözaltına alındı, 46’sı hakkında 2021 yılında “ihtara rağmen dağılmamak” suçundan iddianame hazırlandı.14 Mart 2025’te, 45 kişi beraat etti; bir kişinin dosyası ise süreçle ilgili gecikmeler nedeniyle ayrıldı. 

Anayasa Mahkemesi’nin Kasım 2022 ve Mart 2023’te, grubun barışçıl toplanma hakkının ihlal edildiğini doğrulayan ve yetkililerin ihlalin tekrarını önlemesi gerektiğine hükmeden iki kararının ardından, Cumartesi Anneleri/İnsanları Nisan-Kasım 2023 tarihleri arasında protestolarına devam etti. Ancak bu yasal desteğe rağmen, her hafta gözaltılara ve zaman zaman işkence ve diğer türde kötü muamele kapsamına giren polis şiddetine maruz kaldılar.

Ağustos 2023’te, 10 Haziran protestosu sırasında gözaltına alınan, aralarında kayıp yakınlarının ve insan hakları savunucularının da bulunduğu 20 kişi hakkında başka bir dava açıldı. Bu dava da 2024 yılında beraatle sonuçlandı.

8 Kasım 2023’te İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, parlamentoda sorulan bir soruyu yanıtlarken grubun mağduriyetini kabul ederek, “En kısa sürede çözüm üreteceğiz” dedi. O hafta, aylardır ilk kez olmak üzere kimse gözaltına alınmadı. O tarihten beri de 10 kayıp yakınının katılımıyla Galatasaray Meydanı yakınında sınırlı bir toplanmaya izin veriliyor ve bu uygulama devam ediyor.

Cumartesi Anneleri/İnsanları, 27 Mayıs 2025’te mücadelelerinin 30. yılını dolduracak.