Keyfi Olarak Tutuklanan Aktivistler Derhal Serbest Bırakılmalı


İMZACI OLUN

İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Sayın Akın Gürlek

Size, 29 Haziran’da gerçekleştirilen İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nün ardından tutuklanan aktivistler Hivda Selen, Sinem Çelebi ve Doğan Nur’un keyfi tutukluluğundan ötürü ciddi kaygı duyduğumu ifade etmek üzere yazıyorum. Yetkililerin bu üç aktivisti hedef alması, barışçıl LGBTİ+ aktivizmine yönelik baskıların kapsamının genişlediğine dikkat çekmektedir.

Uluslararası Af Örgütü’nün de aralarında yer aldığı insan hakları gözlemcilerine göre, yaklaşık 20 aktivist, Ortaköy’de konutların bulunduğu bir caddede barışçıl olarak toplandı. Basın açıklamalarını okumayı bitirmeden önce polis alana gelerek onları kovaladı ve dağılma uyarısı yapmadan aktivistleri ve gazetecileri keyfi olarak gözaltına aldı. O gün, en az 53 kişi kentin farklı bölgelerinden gözaltına alındı.

Hivda Selen, Sinem Çelebi ve Doğan Nur yürüyüşe katılmamıştı. Başka yerlerden gözaltına alındılar, LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’ne katılımlarıyla ilgili sorgulandılar, ihtara rağmen dağılmamakla suçlandılar ve tutuklandılar.

Uluslararası Af Örgütü suçlamaları inceledi ve kovuşturma için herhangi bir gerekçe tespit etmedi. Kişilerin açık bir yasal gerekçe olmaksızın alıkonulması, Türkiye’nin yasalarını ve uluslararası insan hakları yükümlülüklerini ihlal etmektedir.

Sizi, Hivda Selen, Sinem Çelebi ve Doğan Nur’un derhal ve koşulsuz serbest bırakılmasını, onlara yönelik suçlamaların ve barışçıl toplanma haklarını kullandıkları için hedef alınan kişilere yönelik tüm suçlamaların düşürülmesini sağlamaya çağırıyorum.

Saygılarımla,


Aktivistler Hivda Selen, Sinem Çelebi ve Doğan Nur, İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nün gerçekleştirildiği gün keyfi olarak gözaltına alındı ve 30 Haziran’dan beri barışçıl toplanmayla ilgili temelsiz suçlamalarla tutuklular.

Aktivistlerin ilk duruşması 8 Ağustos’ta İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülecek. Bu dava, Türkiye’de barışçıl LGBTİ+ ifadeleri ve toplanmalarının suç sayılmasında kaygı verici bir artışa işaret etmektedir. Aktivistler derhal serbest bırakılmalı ve tüm suçlamalar düşürülmelidir. Hiç kimse yalnızca barışçıl toplanma hakkını kullandığı için yargılanmamalıdır.
 

EK BİLGİ

Türkiye’de yetkililer 2015 yılından bu yana Onur Yürüyüşleri’ni hukuka aykırı ve sistematik olarak engelleyerek hem Türkiye Cumhuriyeti Anayasası hem de Uluslararası Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ve Avrupa insan hakları standartları da dahil uluslararası hukuk uyarınca korunan barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü hakları ile ayrımcılık yasağını ihlal etmektedir. Yetkililer, Onur Yürüyüşleri’ne ve film gösterimleri ve piknikler gibi ilgili LGBTİ+ etkinliklerine genel yasaklar getirmektedir.

Haziran ayında, Uluslararası Af Örgütü, Türkiye yetkililerini barışçıl Onur Yürüyüşleri’nin kısıtlama olmadan yapılabilmesini sağlamaya çağıran bir Acil Eylem başlattı. Uluslararası Af Örgütü ayrıca, diğer hak örgütleriyle birlikte, 22 Haziran’daki İstanbul Trans Onur Yürüyüşü’nü ve 29 Haziran’daki İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nü gözlemledi. Her iki yürüyüş de hukuka aykırı olarak yasaklandı ve bu yürüyüşler sırasında 100’ün üzerinde kişi  gözaltına alındı. Öte yandan, 2015 yılından bu yana ilk kez LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nün gerçekleştirildiği gün gözaltına alınan üç kişi tutuklandı.

Yetkililer, İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nü yasakladı, Beyoğlu ilçesindeki metro hatlarını kapattı ve kentin Avrupa ile Asya yakalarını birbirine bağlayan bazı vapur seferlerini iptal etti. 29 Haziran’da Beyoğlu, Kadıköy ve Şişli gibi ilçelerde çok yüksek sayıda  polis görevlendirildi.

O gün gözaltına alınan 53 kişi arasından Doğan Nur, yürüdüğü sırada bir polis memuru tarafından yakalanarak, Onur Yürüyüşü katılımcılarının toplandığı alanın yakınındaki polis kordonuna götürüldü. Hivda Selen ve Sinem Çelebi farklı bir mahalledeydi. İfadesine göre, Hivda Selen bir arkadaşıyla kahve aldığı sırada polis tarafından kimlik kontrolü için durduruldu. Sinem Çelebi de bir sokaktan aşağı doğru yürürken kimlik kontrolü için durduruldu. Her ikisi de, Türkiye yasaları ihlal edilerek, neden kimlik kontrolü yapıldığı veya sonrasında gözaltına alındıkları açıklanmadan saatlerce gözaltında tutuldular ve ardından emniyet müdürlüğüne götürüldüler.

30 Haziran’da İstanbul 5. Sulh Ceza Hakimliği, Hivda Selen, Sinem Çelebi ve Doğan Nur’un tutuklanmasına, diğer kişilerin ise adli kontrol tedbirleriyle serbest bırakılmasına hükmetti. 14 Temmuz’da İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesi, 53 kişi hakkında “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız olarak katılmak” ve “ihtara rağmen dağılmamak” suçlarından hazırlanan iddianameyi kabul etti.

Uluslararası Af Örgütü iddianameyi inceledi ve bu kişilerin uluslararası alanda tanımlı bir suç işlediklerini gösteren hiçbir somut delile rastlamadı. Tüm suçlamalar düşürülmeli ve hiç kimse yalnızca barışçıl toplanma hakkını kullandığı için yargılanmamalıdır.