BM Güvenlik Konseyi’ndeki Suriye oylaması kaçırılan bir fırsat olmamalı

Uluslararası Af Örgütü, bugün Birleşmiş Milletler’de Suriye ile ilgili yeni bir tasarının oylanmasının, savaş suçu ve insanlığa karşı suçların mağdurlarını hayal kırıklığına uğratacak şekilde elden kaçırılmış bir şans olmaması çağrısında bulundu.

Taslak halindeki tasarı, 21 Ağustos’ta Suriye’de kimyasal silah kullanımına yönelik uluslararası tepkiye odaklanıyor. Fakat Uluslararası Af Örgütü, Güvenlik Konseyi üyelerinin Suriye’de gerçekleştirilen toplu hak ihlallerini sonlandırmak için etkili tedbirler alması, hesap verilebilirliği güvence altına alması, mağdurlar için adaletin sağlanmasının ve insani yardıma erişimi iyileştirmeleri gerektiğini dile getirdi.

Uluslararası Af Örgütü’nün New York’taki BM Ofisi Direktörü José Luis Díaz, “Bu tasarı kaçırılan başka bir fırsat olmamalı. Suriye’deki çatışma iki yılı aşkın süredir devam ederken, savaş suçları ve insanlığa karşı suçların mağdurları, adalet ve hesap verilebilirliği güvence altına almak için uluslararası toplumun henüz ciddi bir şekilde devreye girdiğini görmedi. Mevcut tasarının, sadece kimyasal silah saldırısı mağdurlarına odaklanması resmin tamamını görmesini engelliyor ve çatışma sebebiyle yerinden edilen milyonlarca insana yardımı ve toplu hak ihlallerini engellemek için nasıl eyleme bir geçileceğini belirleme konusunda başarısız oluyor. Daha büyük bir çatışmaya yönelik uluslararası tepki geliştirmek için daha fazla diplomatik çaba sarf edilmesine acilen ihtiyaç var. Güvenlik Konseyi üyeleri sivillere yönelik kimyasal silah kullanmasının savaş suçu niteliğinde olması konusunda hemfikir fakat durumu neden Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı’na sevk etmedikleri sorusundan kaçınıyorlar. Kimin sorumlu olduğu konusundaki anlaşmazlık UCM soruşturmasını durdurmak için bir bahane değil” diye konuştu.

Uluslararası Af Örgütü, BM Güvenlik Konseyi’nden Suriye’deki çatışma konusunda, aşağıdakileri güvence altına alarak daha geniş çaplı devreye girmesini talep ediyor:

  • Suriye hükümeti BM’nin yetki alanındaki Suriye Araştırma Komisyonu’nun, aralarında çatışmanın tüm taraflarınca işlenen insanlığa karşı suçlara ve savaş suçuna varan suçlar da dahil, tüm insan hakları ihlallerini soruşturmak için erişimini güvence altına almalı;
  • Suriye’deki durum Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı’na sevk edilerek işlendiği iddia edilen uluslararası yasa uyarınca suç olan suçlarla ilgili tüm tarafların sorumlu tutulmasını güvence altına almalı;
  • Suriye hükümeti ve silahlı muhalefet grupları insani yardım kuruluşlarına, sivil nüfusa ayrım gözetmeden yardım etmeleri için engelsiz bir şekilde erişim izni vermeli. Suriye hükümetinin durumunda, buna daha etkili olması için sınırların açılması da dahildir.