Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Gazze’ye “genişletilmiş insani yardımın güvenli ve kesintisiz erişimine derhal izin verilmesine yönelik acil adımlar” atılması ve “çatışmaların kalıcı olarak durdurulması için gerekli koşulların” oluşturulması çağrısında bulunan bir uzlaşı kararı çıkarttı. Karar hakkında bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard şunları kaydetti:

“Bu son derece gerekli bir karar. Gazze’deki benzersiz insani felaketi durdurmak için tüm çabalar memnuniyet vericidir; ancak İsrail hükümetinin işgal altındaki Gazze Şeridi’ndeki saldırıları sonucu süregelen katliam ve geniş çaplı yıkım göz önüne alındığında, karar ne yazık ki yetersiz kalıyor. Acil ateşkes dışında hiçbir adım, tanık olduğumuz kitlesel sivil ızdırabı hafifletmeye yetmez.”

“ABD’nin vetosundan kaçınmak için önceki versiyonlarına göre önemli ölçüde gerileyen karar tasarısının oylamasında çatışmaların derhal durdurulması çağrısı yapılamadı, onun yerine çatışmaların durdurulması için gerekli ‘koşulların oluşturulması’ çağrısına yer verildi. Gazze’de iki ay içinde 20 binden fazla kişinin öldürüldüğü akıl almaz can kayıpları ile hasar ve yıkımın korkunç boyutları düşünüldüğünde bu yetersiz çağrı açıkça kabul edilemez” diyen Callamard sözlerini şöyle sonlandırdı:

“ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’ni, tüm tarafların saldırılarına derhal son verilmesi yönündeki son derece gerekli çağrıyı geriletmeye zorlamak için oyalaması ve veto yetkisini kullanmakla tehdit etmesi utanç vericidir.”

Arka Plan

BM Genel Kurulu’ndan çıkan karar, Gazze’ye insani yardım erişimini hızlandırmak için bir “mekanizma” kurulmasını öngörüyor. Kararın önceki taslaklarında “çatışmaların derhal durdurulması” veya “çatışmalara ara verilmesi” çağrısına yer veriliyordu; ancak ABD heyetinin itirazı nedeniyle bunlar taslaktan çıkarıldı.

ABD, 7 Ekim 2023’ten bu yana çatışmaların durdurulması çağrısı yapan önceki iki karar tasarısını veto etti. Bunlardan biri, Brezilya’nın 18 Ekim’de sunduğu insani ara çağrısı yapan tasarıydı. Diğeri ise 8 Aralık’ta neredeyse diğer tüm Güvenlik Konseyi üyeleri ile onlarca devlet tarafından desteklenen, Gazze’de derhal insani ateşkes talebinde bulunan karar tasarısıydı.

12 Aralık’ta BM Genel Kurulu, Gazze’de derhal insani ateşkes talep eden bağlayıcı olmayan bir kararı oyçokluğuyla kabul etti. 193 üye ülke arasından 153’ü lehte, ABD ve İsrail’in de aralarında bulunduğu 10 ülke aleyhte oy kullandı, 23 ülke ise çekimser kaldı. 

Uluslararası Af Örgütü 26 Ekim’den beri hukuka aykırı saldırılara son verilmesi ve İsrail’de ve İşgal Altındaki Filistin Toprakları’ndaki tüm sivillerin korunması için tüm tarafları acilen ateşkes yapmaya çağırıyor. Ateşkes daha fazla can kaybını önleyecek ve Gazze’deki insani felaketin yarattığı ölçülmez acıları hafifletecektir.