Arka Plan Bilgisi
İnsan hakları savunucuları; Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı Prof. Şebnem Korur Fincancı ve gazeteci Ahmet Nesin’in Terörle Mücadele Kanunu’nun 7/2 ve TCK’nın 214/1. Maddeleri “terör örgütü propagandası” yapmak suçundan yargılandıkları dava İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülüyor.
Önderoğlu, Fincancı ve Nesin, 675 Sayılı KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma kampanyası ile ilgili yürütülen soruşturma kapsamında, bir gün süreyle “nöbetçi genel yayın yönetmenliği” yaptıkları için, 20 Haziran 2016’da gözaltına alınmış ve tutuklandıktan sonra 30 Haziran 2016’da adli kontrol şartıyla tahliye edilmişlerdi.
İstinaf Mahkemesi Süreci
17 Temmuz 2019’daki 11. duruşmada Erol Önderoğlu, Şebnem Korur Fincancı ve Ahmet Nesin hakkında verilen beraat kararı 20 Ekim 2020’de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından, “ana davada yargılanan İnan Kızılkaya hakkındaki davalar ile gerektiğinde birleştirilerek delillerin birlikte değerlendirilmesinde zorunluluk bulunduğu gözetilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçe ile karar verilmesi” gerekçesiyle bozuldu. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi bozma ilamına uyulmasına ve dosyanın 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde bulunan Özgür Gündem Ana Dava ile birleştirilmesi hususunda bu mahkemeden izin istenmesine karar verdi.
Davanın 8 Aralık 2016’da görülen ilk duruşmasında Erol Önderoğlu ve Şebnem Korur Fincancı hazır bulundular.
Önderoğlu ve Fincancı duruşmada yazılı savunmalarını okudular.
Mahkeme ara kararında, Ahmet Nesin’in yurtdışında olması nedeniyle duruşma günü hazır edilmesi için süre verilmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 11 Ocak 2017 tarihinde görülecek.
21 Mart 2017 tarihinde görülen üçüncü duruşmada Ahmet Nesin ve avukatı duruşmaya katılmadılar. Duruşmaya yerel ve uluslararası örgüt temsilcileri gözlemci olarak katıldılar
Duruşmada, Mahkeme, Ahmet Nesin hakkında yakalama kararı çıkartılmasına, savunmasının alınmasından sonra Nesin’in serbest bırakılmasına karar verdi.
Bir sonraki duruşma 8 Haziran 2017’de görülecek.
8 Haziran 2017’de görülen duruşmada sanıklardan RSF temsilcisi Erol Önderoğlu, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü tarafından hazırlanan raporu Mahkeme’ye sundu. Avukatların savunmasıyla devam eden duruşmada, müdafii, Ahmet Nesin’in yurt dışındaki adresini mahkeme heyetine bildirdi.
Mahkeme heyeti, Nesin hakkında çıkarılan yakalama kararının infazının beklenmesine, bildirilen yurt dışı adresine savunmasının alınması için talimat yazılmasına karar verdi.
Bir sonraki duruşma 26 Aralık 2017 tarihinde görülecek.
Davanın beşinci duruşması 26 Aralık 2017'de görüldü.
Duruşmayı avukatlar, uluslararası meslek örgütleri, gazeteciler ve insan hakları savunucuları izledi.
Mahkeme duruşma sonundaki ara kararında, dosyanın Anayasa’ya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesi talebinin reddine ve Ahmet Nesin hakkında çıkarılan yakalama kararının infazının beklenmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 18 Nisan 2018’de görülecek.
Davanın altıncı duruşması 17 Nisan 2018'de görüldü.
Duruşmada Mahkeme'nin sorusu üzerine, Erol Önderoğlu, Şebnem Korur Fincancı ve müdafiileri savunmaları tekrar ettiklerini beyan ettiler.
Mahkeme ara kararında, sanık Ahmet Nesin'in ifadesi için yazılan talimatın beklenmesine ve dosyadaki diğer eksiklerin giderilmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 9 Ekim 2018 tarihinde görülecek.
Davanın 9 Ekim 2018 günü görülen 7. duruşmasında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Ahmet Nesin’in Fransızca olarak gönderilen savunmasının Türkçe’ye çevrilmesinin beklenmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma, 28 Ocak 2019 günü görülecek.
Davanın 8. Duruşması 28 Ocak 2019 günü, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Bir önceki duruşmada, Ahmet Nesin’in istinabe yoluyla alınan ifadesinin Fransızca’dan Türkçe’ye çevrilmesi için beklenmesine karar verilmişti. Çevirinin dosyaya eklendiği görüldü.
Mahkeme, ara kararında Nesin hakkındaki yakalama kararının kaldırılmasına, dosyanın esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için Savcıya gönderilmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 27 Şubat 2019 günü görülecek.
Davanın 9. duruşması 27 Şubat 2019 günü görüldü.
Duruşmada Savcılık, esas hakkındaki mütalaasını açıklayarak; tüm sanıkların “suça alenen tahrik,” “suçu ve suçluyu övme” ve “örgüt propagandası” suçlarından cezalandırılmalarını talep etti.
Sanık avukatları mütalaanın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, mütalaanın yeniden düzenlenmesi için Savcılığa iadesini talep ettiler.
Duruşmada hazır bulunan Fincancı ve Önderoğlu esas hakkında mütalaaya karşı savunmalarını hazırlamak için süre talep etti.
Duruşma sonunda ara kararını açıklayan mahkeme savunmalara ek süre tanınması için davayı 15 Nisan’a erteledi.
Davanın 10. duruşması 15 Nisan 2019 günü görüldü.
Duruşmada Erol Önderoğlu esas hakkında savunmasını sundu.
Mahkeme ara kararında, soruşturmanın genişletilmesini yönündeki talepleri reddederek duruşmayı 17 Temmuz 2019 gününe erteledi.
Davanın 11. duruşması 17 Temmuz 2019 günü görüldü.
Duruşmada, savunmaların tamamlanmasının ardından Mahkeme, sanıkların üzerine atılı suçların yasal koşulları oluşmadığından Fincancı, Önderoğlu ve Nesin’in tüm suçlamalardan ayrı ayrı beraatlerine karar verdi.
2016 yılında Özgür Gündem gazetesiyle dayanışma kampanyasına katılmış olmaları nedeniyle "terör örgütü propagandası" suçlamasıyla İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Ahmet Nesin, Erol Önderoğlu ve Şebnem Korur Fincancı'nın, istinaf mahkemesinin bozma kararı sonrasında yeniden yargılanmalarının 5. duruşması 19 Ekim 2022'de görüldü.
İzleyiciler
Duruşmayı Diken, P24, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ile Fransa, Hollanda, İsveç ve ABD diplomatik misyon temsilcileri izledi.
Yargılama
Duruşmada, yargılanan gazeteci Erol Önderoğlu ve savunma avukatları hazır bulundu.
Önderoğlu’nun avukatı Abbas Yalçın, üye hakim M.B.’nin 2018’de AKP’den milletvekili aday adayı olmuş olması nedeniyle tarafsız bir yargılama yapamayacağını vurgulayarak, reddi hakim talebini yineledi. Şebnem Korur Fincancı’nın avukatı Meriç Eyüboğlu, Av. Yalçın’ın gerekçeleriyle üye hakim hakkında bilgi sahibi olduklarını ifade ederek reddi hakim talebinde bulundu.
Karar
Reddi hakim talepleri hakkında değerlendirme yapmak üzere dava dosyasının İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verildi. Bir sonraki duruşma 1 Şubat 2023 saat 10:00’da görülecek.
