Mısır: Çocuklar işkence ve zorla kaybetme de dahil olmak üzere korkunç ihlallere uğruyor

Uluslararası Af Örgütü’nün (UAÖ) bugün yayımladığı yeni verilere göre Mısır yetkilileri 2013’ten beri çocuklara yönelik korkunç ihlaller işledi. UAÖ’nün verileri, 2015’ten bu yana en az altı çocuğun gözaltında işkenceye uğradığını ve 12 çocuğun zorla kaybedildiğini ortaya koyuyor.

UAÖ ve Mısır İnsan Hakları Cephesi’nin topladığı bilgiler, Dünya Çocuk Hakları Günü olan bugün kamuoyuna açıklandı. UAÖ Kuzey Afrika Kampanyalar Direktörü Najia Bounaim konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Eldeki veriler Mısır yetkililerinin çocuk haklarını utanmazca hiçe sayarak, çocukları yedi aya kadar süren işkence, uzun süreli tecrit ve zorla kaybetmeler de dahil olmak üzere korkunç ihlallere maruz bıraktığını gösteriyor” dedi. Bounaim, sözlerini şöyle sürdürdü:

“BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni imzalamış olan Mısır’ın çocuk haklarını bu kadar açık bir şekilde ihlal etmesi özellikle dehşet vericidir.”

UAÖ ve Mısır İnsan Hakları Cephesi, işkenceye uğrayan altı çocuğun aileleri ile görüştü. Aileler, çocukların gözaltında şiddetle dövüldüğünü, cinsel organlarına ve vücutlarının diğer kısımlarına elektrik şoku verildiğini veya bacaklarından asıldıklarını söyledi. Bazı vakalarda çocuklar, işlemedikleri suçları “itiraf etmeleri” için işkenceye uğradıklarını ifade etti. Aser Muhammed Ocak 2016’da 14 yaşındayken zorla kaybedildi ve 35 gün boyunca hiç kimseyle görüşmesine izin verilmedi. “Terörist bir gruba üye” olduğunu ve bir otele saldırı düzenlediğini “itiraf etmesi” için işkenceye uğrayan Aser, bu suçları işlemediğini söylüyor. Mevcut durumda yetişkinlerle birlikte yargılanan Aser Muhammed, hapis cezasına mahkum edilebilir.

Abdullah Bumidan, Aralık 2017’de Mısır ordusu tarafından Kuzey Sina’da bulunan Ariş kentinde gözaltına alındığında 12 yaşındaydı. Gözaltına alındıktan sonra zorla kaybedildi ve işkence gördü. Yedi ay boyunca hiç kimseyle görüşmesine izin verilmeyen Abdullah, daha sonra “terör örgütü üyeliği” ile suçlanarak hücre hapsine nakledildi ve burada sağlık durumu ciddi şekilde kötüleşti. Ayrıca Mısır yetkilileri, uluslararası insan hakları hukukunu da ihlal ederek çocukları yetişkinlerle birlikte cezaevine koydu. Bazı vakalarda çocuklar, aşırı kalabalık koğuşlarda tutuldu ve yeterli gıdaya erişimleri engellendi. En az iki vakada çocuklar, uzun süreli hücre hapsinde tutuldu. 

Çocuklar, (bazıları askeri mahkemelerde olmak üzere) adil olmayan bir şekilde yargılandı. Avukatlarının ve yasal vasilerinin bulunmadığı koşullarda sorgulanan çocuklar, işkence sonucunda alınan “itiraflara” dayanılarak suçlandı ve dört yıla kadar tutuklu yargılanmak üzere alıkonuldu. En az üç çocuk, üç farklı duruşmada, adil olmayan toplu yargılamalar sonucunda ölüm cezasına mahkum edildi. Bu cezalardan ikisi daha sonra bozuldu, birinde ise karara yapılan itirazın sonucu henüz belli değil. Uluslararası hukuk gereğince, çocuklar söz konusu olduğunda, gözaltı uygulamasına ancak son çare olarak başvurulmalıdır. Mısır hukuku ve uluslararası hukuk, çocukların, özel çocuk mahkemelerinde yargılanmasını gerektiriyor. Fakat Mısır hukuku, 15 yaşındaki veya 15 yaşından büyük çocukların askeri mahkemelerde ve Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nde de olmak üzere yetişkinlerle birlikte yargılanmasına izin veriyor. BM Çocuk Hakları Komitesi, tüm devletlere, 18 yaşın altındayken suç teşkil eden eylemlerde bulunmakla suçlanan kişilerin çocuk mahkemelerinde yargılanması çağrısında bulundu.

“Mısır yetkilileri, çocuk haklarını açıkça ihlal etmek yerine keyfi olarak gözaltına alınan tüm çocukları serbest bırakmalıdır. Yetkililer, ayrıca, yetişkinlerin yargılandığı mahkemelerde yapılan veya adil olmayan yargılamalar sonucunda verilen cezaları bozmalı ve bu çocukları, çocuk mahkemelerinde yeniden yargılamalıdır” diyen Najia Bounaim, “İşkence veya zorla kaybetmelerle ilgili tüm iddialar soruşturulmalı ve sorumlular adalet önüne çıkarılmalıdır" değerlendirmesinde bulundu.