Uluslararası Af Örgütü’nün, 2001’den bu yana dünyanın neresinde olursa olsun, hak ihlaline maruz bırakılan insanların yaşadığı ihlallerin sonlandırılması için yaptığı çağrı milyonlarca mektupla karşılık buldu. Haklar İçin Yaz, kelimelerin gücüyle güvenen milyonlarca insan sayesinde dünyanın en büyük insan hakları kampanyası oldu.

Haklar İçin Yaz kampanyası kapsamında bu yıl aralarında Türkiye’nin de bulunduğu altı ülkede, protesto hakkı ile ilişkili hak ihlallerine son verilmesi için destek ve imza toplanması hedefleniyor. Bu yıl Fransa, Rusya, İran, Hong Kong, Paraguay’dan vakalara çalışacak olan Uluslararası Af Örgütü Türkiye şubesi, Türkiye’den de Cumartesi Anneleri için adalet talep ediyor.

“Gözaltında kaybedilen yakınlarını aradıkları için yargılanıyorlar!” başlığı ile imzaya açılan kampanya “Cumartesi Anneleri'nin Galatasaray Meydanı’ndaki barışçıl toplanmasına getirilen yasak derhal kaldırılmalıdır” talebi ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na çağrıda bulunuyor.

Türkiye ve dünyanın çok sayıda ülkesinden, “Cumartesi Anneleri’nin barışçıl protestoları, bir güvenlik meselesi haline dönüştürülmemeli, protestocular suçlu gibi gösterilmemeli” mesajı 2011 yılında konu hakkında kayıp yakınları ile bizzat görüşen Cumhurbaşkanı Erdoğan’a iletilecek.

Uluslararası Af Örgütü, Cumartesi Anneleri’nin, “Tarih, bizim kararlılığımızı yazacak" sözünü hatırlatarak, bu kararlılığın pek çok hak savunucusuna ilham verdiğini kaydetti.

Dünyanın dört bir yanında hak mücadelesi sürüyor

Haklar İçin Yaz’da diğer vakalar ise şöyle:

Fransa’da yüzüne isabet eden göz yaşartıcı gaz kapsülü ile yaşamını yitiren 80 yaşındaki Zineb Redouane ve ailesinin adalet mücadelesi.

Hong Kong’ta 1989 yılında gerçekleşen Tiananmen Meydanı baskınında ölenleri andığı için cezaevinde olan avukat ve insan hakları aktivisti Chow Hang-Tung.

İran’da 2017 ve 2018'de memleketi Şiraz'da eşitsizlikler ve siyasi baskılara karşı protestolara barışçıl bir şekilde katıldığı için işkence gören, hapsedilen ve aynı nedenle kardeşi infaz edilen Vahid Afkari

Paraguay’da transları ve genel anlamda LGBTİ+’ları görünmez kılmaya çalışan ayrımcı düzene karşı aktivizm yürüten Yren Rotela ve Mariana Sepúlveda.

Rusya’da Ukrayna’nın işgal edilmesine barışçıl bir şekilde karşı çıktığı için tutuklanan ve uzun süreli hapis cezasıyla karşı karşıya olan Aleksandra Skochilenko.

Dayanışma ile değişen hayatlar

21’inci yılında Haklar için Yaz kampanyası yukardaki vakalarla bugün başladı. Kampanyalara destek vermek isteyenler Uluslararası Af Örgütü web sitesinden bu kampanyalara imza atabilir, dayanışma amacıyla imza sayfalarında bulunan adreslere kartpostallar gönderebilirler.

Geçen yıl, Haklar için Yaz kampanyasına dünyadan 4 milyon 657 bin 104, Türkiye’den 47 bin 765 katılım oldu.

Guatemalalı öğretmen ve çevre aktivisti Bernardo Caal Xol Kasım 2018’de insan hakları çalışmalarını engellemeyi amaçlayan temelsiz suçlamalarla yedi yılın üzerinde hapis cezasına mahkum edilmişti. 2021 yılı Haklar için Yaz kampanyası kapsamında Bernardo için dünya genelinde 500 binden fazla imza toplandı. Bernardo Mart 2022’de serbest bırakıldı.

Benzer şekilde Burundili insan hakları savunucusu Germain Rukuki 32 yıl hapis cezasına mahkum edilmişti. Germain’in serbest bırakılması için 430 binden fazla imza toplandı. Şubat 2022’de ailesine kavuşan Rukuki Uluslararası Af Örgütü’ne şunları söyledi:

“Haklar İçin Yaz’ın gerçekten olumlu bir etkisi oldu. Bana verdikleri destek, cezaevinden insan haklarını savunmaya daha da kararlı olarak çıkmamı sağladı.”

Magai Matiop Ngong Kasım 2017’de 15 yaşında Güney Sudan’da ölüm cezasına mahkum edilmişti. Magai için 700 binden fazla imza toplandı. Mart 2022’de Yüksek Mahkeme'nin, karar tarihindeki yaşını göz önüne alarak serbest bırakılması gerektiğine hükmetmesinin ardından Magai özgürlüğüne kavuştu.

2020 Haklar İçin Yaz kampanyası kapsamında, ODTÜ Onur Yürüyüşü’ne katıldıkları için yargılanan 19 kişinin beraat ettirilmesi talebine 445 bin imza verildi, 2021 yılındaki karar duruşmasında yargılanan 19 kişi beraat etti.

Kelimelerin gücü ve dayanışma bu yıl da özgürlük ve adalet getirsin.