Çin on yıllık adaletsizliğe artık son vermeli


İMZACI OLUN

Sayın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping,

Size, son on yıldır haksız yere cezaevinde tutulan, tanınmış Uygur entelektüel İlham Tohti’nin devam eden tutukluluğundan ötürü ciddi kaygı duyduğumu ifade etmek üzere yazıyorum. Tohti’nin Uygurlar ile Han Çinlileri arasında diyalog ve anlayışı savunan yaklaşımı trajik bir şekilde, temelsiz “ayrılıkçılık” suçlamalarıyla ömür boyu hapis cezası almasına yol açtı.

İlham Tohti’nin mahkumiyeti yalnızca, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Uygurların karşı karşıya kaldığı sistemsel ayrımcılığa ışık tutmaya çalışan yazıları ve derslerinden kaynaklanmaktadır. Hakkaniyet ve şeffaflıktan yoksun olarak yürütülen yargılama sürecinin 23 Eylül 2014’te müebbet hapis cezası ile sonuçlanması, Tohti’nin temel haklarının açık bir ihlalidir. Mevcut bilgiler, Tohti’nin tutukluluk süreci boyunca, el ve ayaklarına pranga vurma, uzun süreli hücre hapsi, yetersiz tıbbi bakım, gıdadan yoksun bırakma ve siyasi telkini de içeren çok şiddetli kötü muamelelere maruz bırakıldığına işaret etmektedir.

İlham Tohti’nin yaklaşımı, barış içinde bir arada yaşama ve anlayışa giden bir yol haritası sundu. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği dahil uluslararası toplum ve çok sayıda insan hakları örgütü defalarca Tohti’nin serbest bırakılması için çağrı yaptı. İlham Tohti’nin hâlâ cezaevinde olması ağır bir adaletsizliktir ve bu adaletsizlik derhal giderilmelidir. Tohti’nin özgürlüğü Çin’de insan haklarının ve adaletin iyileştirilmesi için elzemdir.  

Hükümetinizi şu adımları atmaya çağırıyorum:

İlham Tohti, yalnızca barışçıl savunuculuğu nedeniyle tutuklanan bir düşünce mahkumu kabul edilerek derhal ve koşulsuz serbest bırakılmalıdır.

Serbest bırakılıncaya kadarki süre içinde Tohti’nin işkence ve diğer türde kötü muameleye karşı korunması, ailesine ve kendi seçtiği yasal temsilcilerine sınırsız ve düzenli erişiminin olması ve yurtdışında yaşayan kızıyla düzenli olarak görüntülü arama yoluyla iletişim kurabilmesi sağlanmalıdır.

Ailesinin her türde misilleme, taciz veya sindirmeye karşı korunması güvence altına alınmalıdır.

Varlıklarını dondurma kararı kaldırılmalı ve hakkındaki mahkumiyet kararına ve cezaya itiraz hakkı tanınmalıdır.

Görüşlerini barışçıl bir biçimde ifade eden ve toplumlarının haklarını savunan entelektüeller ve aktivistler dahil Uygurlar, Kazaklar ve diğer Türki Müslüman gruplara yönelik tacizlere ve zulme son verilmelidir.

İlham Tohti’nin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması yalnızca Tohti nezdinde değil, daha geniş anlamda insan hakları ve adalet mücadelesi açısından da zorunludur. Tohti’nin devam eden tutukluluğu, uluslararası insan hakları hukuku ve ilkelerine aykırıdır.

Bu dilekçeyi hak ettiği ciddiyetle değerlendireceğinizi ve bu adaletsizliği gidermek için hızla adım atacağınızı umuyorum.

Saygılarımla,


Sorun ne?

Tanınmış Uygur entelektüel İlham Tohti barışçıl savunuculuk çalışmaları nedeniyle on yıldır haksız yere cezaevinde tutuluyor. Uygurlar ile Han Çinlileri arasında anlayış ve diyalogun geliştirilmesi için yılmadan dile getirdiği çağrılara, temelsiz “ayrılıkçılık” suçlamalarıyla karşılık verildi.

İlham Tohti’ye yöneltilen suçlamalar, Uygurların Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde karşı karşıya kaldığı sistemsel ayrımcılığı açıklayan yazıları ve derslerinden kaynaklanıyor. 23 Eylül 2014’te, hakkaniyet ve şeffaflıktan uzak bir yargılama sonucunda Tohti’ye verilen müebbet hapis cezası, haklarının açık bir ihlalidir. İlham Tohti’nin, tutukluluk süreci boyunca, el ve ayaklarına pranga vurma, uzun süreli hücre hapsi, yeterli tıbbi bakım ve gıdadan yoksun bırakma ve siyasi telkini de içeren işkence ve kötü muameleye maruz bırakıldığı bildirilmektedir.

İlham Tohti’nin barışçıl ve ılımlı duruşu, cezaevinde tutulmasını bilhassa vahim hale getiriyor çünkü bu durum, insan hakları savunuculuğunun hiçbir şekilde şiddet içermeyen türlerinin bile bastırıldığının bir işaretidir. Tohti’nin durumu, Çin hükümetinin Uygurlar, Kazaklar ve diğer etnik gruplara karşı uyguladığı, toplu halde keyfi gözaltı, zorla asimilasyon politikaları ve insanlığa karşı işlenen suçları da içeren daha geniş kapsamlı baskılara emsal teşkil ediyor.

“Çin hükümeti, bir kız çocuğun babasını tekrar görebilmesinin tek yolunun Çin’i eleştirmemekten geçtiğini ima ediyor.”   

Cevher İlham

Cevher İlham, “Çin hükümeti, bir kız çocuğun babasını tekrar görebilmesinin tek yolunun Çin’i eleştirmemekten geçtiğini ima ediyor. Gerçekte ise bir çocuğun babasını görebilmesi onun temel hakkı olmalıdır ve bir insan olarak, gördüğüm her yerde adaletsizliğe karşı durmak benim hakkımdır” diyor.

Nasıl destek olabilirsin?

İlham Tohti’nin yaklaşımı, anlayış ve işbirliğinin sağlanması için bir yol haritası önerdi ve barış içinde bir arada yaşamayı savundu. Tohti’nin özgürlüğü, Çin’de insan haklarının ve adaletin ilerletilmesi yönünde çok önemli bir adım olacaktır. Devam eden tutukluluğu ise Uygurlar, Kazaklar ve Çin’de yaşayan diğer Türki Müslüman grupların karşılaştığı süregelen insan hakları krizini en yalın haliyle ortaya koyuyor.

Kampanyamızı imzala, Çin yetkililerinden İlham Tohti’nin derhal ve koşulsuz serbest bırakılmasını sağlamalarını talep et.