Ukrayna: Çatışma hattının iki tarafında işkence ve gizli gözaltı

Uluslararası Af Örgütü ve Human Rights Watch (İnsan Hakları İzleme Örgütü), Doğu Ukrayna'da yaşanan insan hakları ihlalleriyle ilgili ortak bir rapor yayımladı. 'Yoksun: Doğu Ukrayna'daki Keyfi Gözaltılar, Zorla Kaybedilmeler ve İşkence' başlıklı raporda, hem Ukrayna hükümet yetkililerinin hem de Rusya destekli ayrılıkçıların, Doğu Ukrayna'da sivilleri uzun süreli, bazen de gizlice gözaltında tuttuğu ve onlara işkence ettiği ifade edildi.

Rapor, ihlallerin 40'a yakın hayatta kalanıyla, bu kişilerin aileleriyle, görgü tanıklarıyla, hayatta kalanların avukatlarıyla yapılan görüşmelerde ve diğer kaynaklardan elde edilen bilgilerle hazırlandı.

Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü, Ukraynalı yetkililer tarafından sivillere uygulanan ve aralarında bazı zorla kaybedilme vakalarının da bulunduğu dokuz adet keyfi ve uzun süreli gözaltı vakası belgeledi. Öte yandan raporda, Rusya destekli ayrıkçılar tarafından da gayriresmi gözaltı merkezlerinde tutulan dokuz vakaya da yer veriliyor. Raporda detaylandırılan vakaların büyük bir kısmı 2015'te ve 2016'nın ilk yarısında gerçekleşti.

Konuyla ilgili açıklama yapan İnsan Hakları Örgütü Avrupa ve Orta Asya kıdemli araştırmacısı Tanya Lokshina, "Doğu Ukrayna'da savaşanlar tarafından kaçırılan ve gizlice tutulan insanlar, kendilerini tutan kişilerin insafında" dedi. Lokshina sözlerine şöyle devam etti: "İnsanları sokak ortasında kaçırmak, onların aileleri ve avukatlarıyla bağlantılarını kesmek, dövmek ve haklarını ihlal etmek hiçbir zaman yasal veya meşru değildir."

Uluslararası Af Örgütü'nün Avrasya Araştırma Direktörü Denis Krivoşiv ise "işkence gizli gözaltı Ukrayna'da bilinmeyen bir pratik değil. Bunlar, çatışmanın iki  tarafınca şu anda gerçekleşmektedir" dedi ve ekledi: "Herhangi bir tarafa destek sağlayan ülkeler bunu çok iyi bilmelidir. Bu korkunç ihlallere gözlerini kapatmaya devam etmemelidir."

Raporda, hem Ukraynalı yetkililer hem de Rusya destekli ayrılıkçılar tarafından gerçekleştirilen zorla kaybedilmeler, işkence ve diğer ihlallerin hayatta kalanlarının ifadelerine yer veriliyor.