Suriye: Yeni çıkarılan işkenceyle mücadele yasası, onlarca yıllık insan hakları ihlallerini örtbas ediyor

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın çıkardığı yeni bir yasa işkenceyi yasakladı. Ancak yasa, özellikle son 10 yılda Suriye güvenlik güçlerinin uyguladığı işkence, kötü muamele ve yargısız infazları gündemine almıyor.

Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesel Direktör Yardımcısı Lynn Maalouf, yasa hakkında şunları söyledi, “İşkenceyle mücadele konusunda uluslararası sözleşmelere uyan her türlü mevzuat girişimini memnuniyetle karşılıyoruz; ancak yeni yasa, onlarca yıllık devlet destekli insan hakları ihlallerini örtbas ediyor.”

“Yeni yasa geçmişte işkenceye maruz bırakılan kişilere onarım sağlamıyor. Tanıklar veya işkenceden kurtulan kişiler için koruma öngörmüyor ve işkenceden hayatta kalanların veya ölmeleri halinde ailelerinin tazminat alacağını belirtmiyor. En önemlisi de yasa, gelecekte gözaltı merkezlerinde ve cezaevlerinde işkence uygulanmasını önleyecek herhangi bir tedbirden söz etmiyor.” 

Lynn Moolouf
UAÖ Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesel Direktör Yardımcısı

Maalouf sözlerini şöyle sonlandırdı: “Uluslararası Af Örgütü, Suriye yetkililerini acilen bağımsız gözlemcilerin Suriye’nin işkenceyle bilinen gözaltı merkezlerine erişimine izin vermeye çağırıyor. Uzun yıllardır, ölümlerle sonuçlanan kitlesel boyutta işkencenin uygulandığı bu merkezlere erişime izin verilmesi, devlet görevlileri eliyle işkence uygulanmasını engellemek konusunda gerçek bir niyeti gösteren ilk adım olacaktır. Ayrıca, işkenceyle mücadele yasası, uluslararası insan hakları hukukuna uymak zorundadır. Bu da ilk adım olarak işkence ve zalimane, insanlık dışı veya diğer türde kötü muamele faillerinin hukuk mahkemelerinde ölüm cezasına başvurulmaksızın adil bir biçimde yargılanmasını sağlamak anlamına gelir.”

Arka Plan

İşkenceyle mücadele yasası ilk kez 28 Mart’ta Suriye parlamentosunda görüşüldükten sonra 30 Mart’ta devlet başkanının çıkardığı bir kararname ile yürürlüğe konuldu.

Uluslararası Af Örgütü daha önce Suriye cezaevlerindeki insanlık dışı koşulları belgelemişti. Zorla kaybetmelere yaygın ve sistematik olarak başvurulması, gözaltında ölümlere yol açan işkence ve diğer türde kötü muamele uygulamaları ve göstermelik davaların ardından gerçekleştirilen yargısız infazlar insanlığa karşı işlenen suçlardır.