Suriye: ABD’nin çekilmesi, Koalisyon’un Rakka’da yıkıma uğratılan sivillere karşı sorumluluğunu ortadan kaldırmıyor

Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Orta Doğu Araştırma Direktörü Lynn Maalouf, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) öncülüğündeki Koalisyon’un bugün Suriye’den “planlı bir şekilde geri çekilme sürecini” başlattığını açıklaması üzerine şunları söyledi:

“ABD öncülüğündeki Koalisyon, Suriye'den çekilmeye başladığı bir zamanda bile, Rakka’da ve diğer yerlerdeki yüzlerce sivil ölümüne ilişkin esaslı bir soruşturma yapma sorumluluğundan kaçınıyor. Bu son derece vahim bir durum.”

“Koalisyon, bombardımanlarından geriye kalan yıkımı utanıp sıkılmadan görmezden geliyor. Sivillere verdiği zarar yetmezmiş gibi, hiçbir onarım veya tazminat sağlama niyetinin olmadığını açıkça ortaya koyan Koalisyon, hayatta kalanların yaralarına tuz basıyor.”

“UAÖ savaşın sona ermesinden bu yana defalarca Rakka’ya gitti. Savaştan hayatta kalan yüzlerce kişiyle sahada görüşmeler gerçekleştirildi. Koalisyon hayatlarını yeniden kurmaya çalışan bu kişilerden değil herhangi bir destek vermek, onlarla iletişime dahi geçmemişti.”

“Koalisyon’un Rakka’daki savaşı, komşu ülke Irak’ın Musul kentinde yürüttüğü askeri harekatın yavaşlamasıyla birlikte başlamıştı. Koalisyon, Musul’da sebep olduğu yıkım ve cezasızlık mirasından ders çıkarmalıydı. Orada da çok yüksek sayıda sivil öldürülmüş, sivillere ait evlere ve altyapıya çok geniş ölçekte zarar verilmişti. Ancak Koalisyon, tüm yaşananlara rağmen, Musul’dakilere de destek sağlamak için gerekli çabayı göstermemişti” diyen Maalouf, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Koalisyon, Irak’ta yaptığı hatalardan ders çıkarsaydı Rakka’daki korkunç yıkım engellenebilirdi. Geride bu denli geniş çaplı bir sivil yıkım bırakılması, Koalisyon’un ileri sürdüğü değerlerle çelişen bir insani rezalettir.”

Arka Plan

ABD’nin takvimi ve ayrıntıları halen bilinmeyen çekilme planı, ABD öncülüğündeki Koalisyon’un Suriye’deki hava saldırılarını sonlandıracağa benzemiyor ve bu durum, daha fazla sivilin hayatını tehlikeye atıyor. UAÖ, kendisini İslam Devleti (İD) olarak adlandıran silahlı grubu Rakka’dan çıkarma amacıyla ABD, Birleşik Krallık ve Fransa’nın dört ay boyunca gerçekleştirdiği bombardımanların neden olduğu şoke edici sivil kayıplara dair çalışmalarını sürdürüyor. Uluslararası askeri faaliyetlerden kaynaklanan sivil kayıpları gözlemleyen ve kayıt altına alan sivil toplum örgütü Airwars ile işbirliği içinde yürütülen araştırmanın sonuçları Nisan 2019’da kamuoyuna açıklanacak.

UAÖ’nün, Rakka’daki savaşın sona erdiği Ekim 2017’den bu yana sahada yaptığı araştırmalar ve tespitler, ABD öncülüğündeki koalisyonun gerçekleştirdiği uluslararası insancıl hukuk ihlallerine ilişkin ilk elden kanıtları ortaya çıkardı. Koalisyon, söz konusu kanıtlar ışığında sivil ölümlerle ilgili verdiği sayıları 23’ten 100’ün üzerine çıkarmak zorunda kaldı. Son durum, kabul edilen  ölüm sayısında yüzde 300’lük bir artışa tekabül ediyor. ABD Savunma Bakanlığı, Rakka’daki hava saldırılarının çoğunu ve topçu saldırılarının tümünü kendisine bağlı güçlerin gerçekleştirmesine rağmen, Eylül 2018’de UAÖ’ye yazdığı mektupta, sebep olduğu yüzlerce sivil ölümüyle ilgili hiçbir sorumluluk kabul etmediğini ortaya koydu. Koalisyon, Rakka’da hayatta kalanlara ve öldürülenlerin yakınlarına tazminat sağlamayı düşünmüyor ve saldırıların hangi koşullarda gerçekleştirildiğine ilişkin daha ayrıntılı bilgi vermeyi reddediyor.