İran: Kadın hakları aktivistlerine devlet düşmanı muamelesi yapılıyor

Uluslararası Af Örgütü, İran yetkililerinin bu yılın ilk altı ayında ülkedeki kadın hakları aktivistlerine yönelik baskısını yoğunlaştırdığına dair bir açıklama yayımladı. Açıklamada, bu baskıların bir dizi sert sorgulamalar yürütülerek ve giderek kadın hakları ile bağlantılı herhangi bir kolektif inisiyatifi suç içeren eyleme benzetilerek gerçekleştirildiği kaydedildi.

Uluslararası Af Örgütü'nün yaptığı araştırmalar sonucu elde ettiği bulgular, 2016 yılının ocak ayından bu yana bir düzineden fazla kadının Devrim Muhafızları tarafından uzun, yoğun sorgulamalara çağrıldığını ve ulusal güvenlikle ilgili suçlamalarla hapsedilmekle tehdit edildiğini ortaya koyuyor. Açıklamaya göre sorgulananların bazıları, Ekim 2015'de başlatılan ve 2016 İran parlamento seçimlerinde kadın temsiliyetini arttırmaya yönelik bir savunuculuk kampanyasında yer almış kadınlar.

Konuyla ilgili açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Geçici Direktör Vekili Magdalena Mughrabi, "İran yetkililerinin kadınların karar verme organlarında eşit katılımı isteğindeki barışçıl aktivistlere devlet düşmanı muamelesi yapması son derece utanç vericidir. Kadınlar için ses çıkarmak bir suç değildir. İran'da kadın haklarına bir başka darbe vuran bu artan taciz ve yıldırmaya bir son verme çağrısında bulunuyoruz" dedi.

Uluslararası Af Örgütü'nün açıklamasına göre, kadınlar herhangi bir sebep gösterilmeksizin sorguya çağrılıyorlar, sorgu odasına girdikleri anda ise casusluk ve 'İslam Cumhuriyeti sistemini devirmek isteyen dış güçler'le işbirliği suçlamalarına maruz kalıyorlar. Aktivistlere sorgulamalar sırasında avukatlarının eşlik etmesine izin verilmiyor, yeri geldiğinde de bu sorgulamalar sekiz saate kadar çıkabiliyor.

İki inisiyatife özellikle baskı

Uluslararası Af Örgütü, İran'da faaliyet gösteren iki inisiyatife yönelik baskıların özellikle odaklandığını ifade ediyor. Bunlardan birincisi 'Feminist Okul' adında, feminist teoriler ve pratikler ile İran'da ve dünyada kadın hakları alanında raporlar ve makaleler paylaşan bir internet sitesi. Diğeri ise 'Parlamentonun Eril Yüzünü Değiştir Kampanyası'. Açıklamada bu iki inisiyatif üyelerinin de aktivitelerini ve pratiklerini artan otosansür ile sona erdirmeye veya askıya almaya zorlandığı belirtiliyor. Ek olarak Feminist Okul isimli internet sitesinin de Şubat 2016'ın ortasından beri güncellenmediği belirtiliyor.

Son zamanlarda kadın hakları aktivizmine yönelik saldırıların en önemlisi, Kanada-İran uyruklu Dr. Homa Hoodfar'ın 6 Haziran'dan bu yana keyfi gözaltı ve tutuklanmasıyla gerçekleşti. Dr. Hoodfar tutuklandığı günden bu yana avukatı ile yaptığı kısa bir görüşme haricinde avukatları ve ailesiyle görüştürülmeksizin Tahran'daki Evin Cezaevi'nde tecrit altında tutulmakta. Hoodfar, kadınların İslami bağlamda eşitliği ve hakları için mücadelesini güçlendirmeyi amaçlayan uluslararası bir feminist ağ WLUM (İslami Yasalar Altında Yaşayan Kadınlar) ile birlikte çalışmaktaydı.

Tahran Başsavcısı, 24 Haziran'daki bir röportajında Hoodfar'ın 'suç' teşkil eden vakasının 'feminizm ile ilgili alanlara girişi ve ulusal güvenliğe yönelik suçlar'la ilgili olduğunu ifade etmişti.

Uluslararası Af Örgütü, Dr. Homa Hoodfar'ın derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması ve ülkedeki tüm kadın hakları aktivistlerine yönelik sonugelmez tacize bir son verilmesi çağrısında bulundu.