Hong Kong: Yargıtay kararı LGBTİ+’lara evlilik eşitliğinin sağlanması yolunda önemli bir adım

Hong Kong’da Yargıtay, 6 Haziran’da aldığı kararla, eşcinsel çiftlere eşlerin çalışmasından doğan kazanımları sağlamayı reddeden hükümetin bu tavrının hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Konuya ilişkin bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Hong Kong Direktörü Man-kei Tam şunları söyledi:

“Bugün oybirliğiyle alınan karar, Hong Kong’da eşitliğin sağlanması yolunda atılan önemli bir adımdır. Bu büyük zafer, farklı cinsel yönelimleri olan kişilerin haklarına saygı göstermek, bu hakları korumak ve gereğini yerine getirmekle yükümlü olan Hong Kong’u uluslararası yükümlülüklerine daha uygun bir ülke haline getirdi.”

“Yargıtay, eşcinsel çiftlerin birliktelik haklarından büyük ölçüde yoksun bırakılmasının ayrımcılık olduğunu bir kez daha doğruladı. Üstelik bu karar, eşcinsel evliliklerin veya sivil birlikteliklerin Hong Kong’da henüz yasallaşmamasına rağmen verildi.”

“Bugün verilen karar Hong Kong’da LGBTİ+ haklarının korunması açısından olumlu olsa da, Hong Kong’da yaşayan LGBTİ+’ların, yetkilileri ilişkilerine eşit muamele göstermeye zorlamak için halen mahkemeye başvurmak zorunda olması kabul edilemez. Hong Kong hükümetinin inisiyatif almasının ve liderlik yapmasının zamanı geldi” diyen Man-kei Tam, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Hükümet artık tüm yasaları, politikaları ve uygulamaları hızlı ve ayrıntılı bir biçimden gözden geçirmeli, zaman kaybetmeksizin kapsamlı ve net yasalar yürürlüğe koyarak, insanların cinsel yönelimleri, cinsel kimlikleri veya interseks olmaları nedeniyle ayrımcılığa uğramasına tamamen son vermelidir. Hiç kimse kimi sevdiği veya kim olduğuyla bağlantılı olarak ayrımcılığa uğramamalıdır.”

Arka Plan

2017’de kıdemli göç yetkilisi Angus Leung Chun-kwong, yurtdışında evlendiği eşinin, Hong Konglu devlet memurlarının eşlerinin, eşlerin çalışmasından doğan kazanımlardan faydalanamaması nedeniyle Mülki Hizmet Dairesi’ne dava açmıştı. Leung’un Asliye Mahkemesi’nde davayı kısmen kazanması üzerine ise hükümet karara itiraz etmişti.

Temyiz Mahkemesi, Asliye Mahkemesi’nin kararını Haziran 2018’de bozdu. Temyiz Mahkemesi bu kararını büyük ölçüde Hong Kong’da anlaşıldığı haliyle “geleneksel evlilik kavramının” özel koruma gerektirdiği tezine dayandırdı. Bunun üzerine Leung, Temyiz Mahkemesi’nin kararına itiraz etti ve Yargıtay 7 Mayıs’ta görülen duruşmadan sonra nihai kararını bugün açıkladı.

Yargıtay Q.T. davasında verdiği 4 Temmuz 2018 tarihli kararda, hükümetin, eşcinsel sivil birliktelik yaşayan bir kadına vize vermeyi reddetmesinin ayrımcılık olduğuna hükmetmişti. O tarihte de Hong Kong’da eşcinsel evlilikler veya sivil birliktelikler yasal değildi. Ayrıca mahkeme, “evliliğe özgü temel haklar ve yükümlülükler” kavramının farklı muamele uygulamaya gerekçe gösterilemeyeceğine de hükmetmişti.

Uluslararası insan hakları hukuku ve standartları gereğince insanlara cinsel yönelimleri nedeniyle ayrımcılık yapılamaz. Farklı muamelelerin her seferinde, meşru bir amaç ile mantıken bağlantılı ve bu amaç doğrultusunda gerekli olan nesnel ve bilhassa ciddi sebeplerle, açıkça ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde gerekçelendirilmesi gerekir.

Uluslararası Af Örgütü, eşcinsel ilişkilerin, heteroseksüel ilişkilerle eşit olarak, aynı zeminde ve aynı haklarla kabul edilmesi gerektiği kanaatindedir.