G20 liderleri Rusya’nın homofobik yasasını reddetmeli

Uluslararası Af Örgütü G20 zirvesi öncesinde bir açıklama yaparak bu hafta St. Petersburg’da toplanacak dünya liderlerinin Rusya’nın acımasız homofobik yasasını kınaması ve rafa kaldırmaları için yetkileri dâhilinde ellerinden geleni yapmaları gerektiğini dile getirdi.

Uluslararası Af Örgütü Avrupa ve Orta Asya Direktörü John Dalhuisen, “Rusya’nın yeni yasası etkili bir şekilde lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks (LGBTİ) bireylerin kamuya açık alanda aktivizm yapmasını engelleyerek sadece hoşgörüsüzlük ortamı yaratmakla kalmıyor aynı zamanda kanuni yetkisi olmadan düzeni sağlamaya çalışanların uyguladığı şiddeti destekliyor” diye konuştu.

Geçen Temmuz’da uygulamaya konan yeni yasa, ahlaki açıdan çocukların yozlaşmasına sebep olabileceğini ileri sürdüğü “geleneksel olmayan cinsel ilişkileri” desteklemekle suçlanan birey ve kuruluşlara para cezası uygulanmasını gerektiriyor.

Dalhuisen, “Yasa, devlet destekli bir ayrımcılığın çerçevesini sağlıyor ve LGBTİ bireylere yönelik rutin bir şekilde gerçekleştirilen ihlallerin devamı niteliğinde; yetkililer sistematik bir şekilde nefret cinayetlerini soruşturma konusunda başarısız oluyor. Bu aynı zamanda Vladimir Putin’in şu anki devlet başkanlığı süresinde uygulamaya konan, insanların özgürlüklerinin tadını çıkarmasını ve insan hakları ile ilgili seslerini yükseltmesini engelleyen uzun listede bulunan bir başka tedbir” dedi.

29 Haziran’da 55 LGBTİ aktivisti St. Petersburg’da ülkedeki artan ayrımcılık ve homofobik saldırılara dikkat çekmek için barışçıl bir gösteri düzenlemeye çalıştığı sırada polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltılar, gösteriyi düzenleyenlerin şehir yetkililerini tarih ve gösterinin amacı ile ilgili yasada belirtildiği gibi bildirim yapmalarına rağmen gerçekleşti.

Yine de gösterinin başlamasından kısa bir süre sonra polis, göstericilere yerel yetkililerin 2012’de belediye kanunu tarafından uygulamaya konan, reşit olmayanlar arasında “eşcinselliğin yayılması”nı yasaklayan bir kuralın ihlal edildiği yönünde şikayette bulunduklarını söyledi. Protestocular gösterilerini yarıda kesip gitmeyi reddedince polis bir sıra oluşturarak kalabalığı polis araçlarına doğru itti ve o esnada tutuklamalar gerçekleşti.

Yetkililer daha sonra yasal düzeni tesis etmekle görevli emniyet görevlilerine uymadıkları için tutuklananlara yönelik idari davalar açtılar. O günden bu yana bütün aktivistler serbest bırakıldı. LGBTİ aktivistlerinin bütün kamusal eylemleri benzer şekilde engellendi ve Rusya’nın diğer bölgelerinde de bu eylemler dağıtıldı.

İkisi de St. Petersburg’da bulunan “Vyhod” (Açılmak) ve LGBTİ film festivali “Bok o Bok” (Yan Yana) gibi LGBTİ kuruluşları yetkililer tarafından hedef alındı. Kuruluşlar ve direktörleri de sözde “yabancı ajanlar yasası” uyarınca para cezası aldı. Yasaya göre yabancı yardım alan, muğlak bir şekilde tanımlanan “siyasi eylemler”e katılan sivil toplum kuruluşları bu şekilde kayıt olmalı ve “yabancı bir ajanın işlevlerini yerine getiren bir kuruluş” olarak kamuya açık bütün materyallerini de bu şekilde düzenlemeli. Bu iki kuruluş da “yabancı ajan” olarak tanımlandığı için her zaman reddediliyor.

Yetkililer tarafından taciz edilmeye ek olarak Rusya çapında açık bir şekilde LGBTİ bireyleri hedef alan kanuni yetkisi olmadan düzeni sağlamaya çalışanlar ortaya çıkmakta. Yetkililer mağdurları koruma ve saldırıların arkasındakileri kovuşturma konusunda, internette bu suçu işleyenlerin videolarının bulunmasına rağmen başarısız oldu.