Uluslararası Af Örgütü Endonezya Şubesi İdari Direktörü Usman Hamid bir açıklama yayımlayarak, Endonezya polisinin 27 Ocak’ta Kuzey Açe’de 12 transı tutuklaması, bu kişilerin “erkeksi görünmeleri” için zorla saçlarını kesmesi ve çalıştıkları güzellik salonlarını kapatmasıyla ilgili haberler hakkında şunları söyledi:

“Güzellik salonlarına yapılan son baskınlar, transların yalnızca kimlikleri nedeniyle yetkililer tarafından keyfi olarak hedef alınmalarının son örneği. Açe, hiçbir suç işlememiş olmalarına rağmen LGBTİ+’lar için giderek saldırgan bir yer haline geldi.” Hamid, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tutuklanan kişilerin ‘erkeksi görünmeleri’ için saçlarını kesmek ve onları ‘erkek gibi’ giyinmeye zorlamak, kamuoyu önünde aşağılama biçimleridir ve Endonezya’nın sorumlu olduğu uluslararası yükümlülüklerin ihlali olarak zalim, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele kapsamına girer. LGBTİ+’lara yönelik bölgede uzun zamandır devam eden tacizler ile ayrımcılığın bir parçası olan bu uygulamalara derhal son verilmelidir.”

Polis, transların tümünü hiçbir suçlamada bulunmaksızın 28 Ocak’ta serbest bıraktı. Yerel polis şefi medyaya, transları “normal erkekler” haline getirmeyi amaçlayan bir “eğitim” programına almak için gözaltına aldıklarını söyledi.

“Polisin transları sözde ‘yeniden eğitimi,’ aşağılayıcı ve insanlık dışı olmanın yanı sıra hukuk dışıdır ve insan haklarının açıkça ihlalidir. Buna benzer olaylar derhal ve etkin bir şekilde soruşturulmalıdır,” diyen Usman Hamid, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Açe’de taciz, tehdit ve saldırılara uğrayanlar yalnızca translar değil; tüm LGBTİ+’lar bu muameleye maruz kalma tehlikesiyle karşı karşıya. Benzeri saldırılara derhal son verilmelidir ve yetkililer, Açe’deki herkese hukuk önünde eşit davranmalıdır. Polisin görevi herkesi korumaktır, insanları aşağılamak ve haklarını ihlal etmek değil.”

Arka Plan

27 Ocak’ta Kuzey Açe’de polis, 12 transı tutukladı ve yerel kişilerin şikayette bulunması üzerine transların çalıştığı beş güzellik salonunu kapattı. Baskınlar sırasında polis, transların saçlarını kesti ve onları ‘erkek’ kıyafetleri giymeye zorladı.

Bu olay, yerel kişiler ile kitle örgütlerinin 17 Aralık 2017 tarihinde Açe’de uygulanan Şeriat hukukunu ihlal ettiğini iddia ettikleri bir trans güzellik yarışmasının yapıldığını öğrendikleri otele baskın yaparak, 6 transı kolluk kuvvetlerine teslim etmelerinden yalnızca haftalar sonra gerçekleşti.

Mayıs 2017’de meydana gelen ve işkence ile diğer zalim, insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleye ilişkin mutlak yasağı ihlal eden diğer bir olayda iki erkek, Banda Açe Şeriat Mahkemesi tarafından Açe İslami Ceza Kanununun suç saydığı eşcinseller arası rızaya dayalı cinsel ilişkiye (liwath) girmekten mahkum edilerek kamuya açık bir şekilde 83 kez sopayla dövüldü. Açe’de Özerklik Özel Hukuku 2001’de yürürlüğe girdiğinden beri Şeriat kararnamelerinin bölgede geçerli olmasına ve İslami mahkemelerce uygulanmasına rağmen, ilk kez bu olayda eşcinsel erkekler bölgedeki Şeriat hukuku gereğince sopayla dövüldü.

LGBTİ+ grupları Endonezya’nın diğer bölgelerinde de zulme uğruyor. 25 Mayıs 2017’de 141 erkek, Kuzey Cakarta’da yerel polisin “gey seks partisi” olarak tanımladığı bir partiye katılmaları nedeniyle tutuklandı. Polis ertesi gün 126 erkeği serbest bıraktı, ancak 44/2008 No’lu Pornografi Yasası gereğince aralarından 10 erkeği “pornografi hizmeti” sağlamakla suçladı.

Açe dışında rızaya dayalı eşcinsel ilişkiler, Endonezya Ceza Kanunu gereğince suç sayılmıyor. Fakat Endonezya’da LGBTİ+’lara yönelik zaten son derece saldırgan bir ortamın varlığının yanı sıra Temsilciler Meclisi’nde bir grup üye, ceza kanununda eşcinsel ilişkileri suç haline getiren değişiklik yapılmasını önerdi.