Afganistan: Protestoların bastırılması, Taliban’ın insan hakları vaatleriyle bağdaşmıyor
Basında yer alan haberlere göre Taliban Afganistan’ın dört bir yanındaki protestolarda barışçıl protestoculara ve gazetecilere karşı hukuka aykırı güç kullanıyor, kabalıkları dağıtmak için ateş açıyor ve kablolarla protestocuları kırbaçlıyor. Konu hakkında bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Güney Asya Kampanyacısı Samira Hamidi şunları söyledi:
“Taliban defalarca ve ısrarlı bir biçimde insan haklarına saygı göstereceklerini açıkladı; ancak bu vaatler şu an ülkenin çeşitli yerlerinde gördüklerimiz ve duyduklarımızla hiçbir şekilde bağdaşmıyor.”
Samira HamidiUAÖ Güney Asya Kampanyacısı Samira Hamidi
“Haklı olarak gelecekten endişe eden ve sokaklara çıkan Afganlar, özellikle de kadınlar korkutma, taciz ve şiddetle karşı karşıya kalıyor. Protestoları haber yapmak isteyen çok sayıda gazeteci gözaltına alındığını, dövüldüğünü ve ekipmanını el konulduğunu bildirdi.”
“Ölüm ve yaralanma haberleri geliyor ve büyük bir olay çıkma riski oldukça yüksek. Taliban’a gerilimi azaltma ve insanların barışçıl toplanma ve protesto konusundaki temel haklarını kullanabilmesine izin verme çağrısı yapıyoruz” diyen Hamidi sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Ayrıca, gazetecilerin şiddet endişesi taşımaksızın haber yapabilmesine de izin verilmelidir. Uluslararası toplum ise Taliban’la süregelen müzakerelerde, bu temel hakların korunmasını talep etmek için tüm nüfuzunu kullanmalıdır.”
Arka Plan
Basında yer alan haberlere göre iki gündür Kabil, Badahşan ve Herat’ta yapılan barışçıl protestolar tüfekleriyle havaya ateş açan Taliban savaşçıları tarafından dağıtıldı. Bazı kadın protestocuların kablolarla kırbaçlandığı bildirildi.
Uluslararası Af Örgütü, Kabil’de, Taliban savaşçılarının protestoları dağıtmak için havaya ateş açtığını gösteren videoları bağımsız olarak doğruladı. Kabil’de 4-7 Eylül arasında Taliban’ın kadınlara şiddet uyguladığını gösteren videolar da doğrulandı.
Ariana, Tolo ve Etilaat Roz adlı Afgan medya kuruluşlarında çalışan gazeteciler ve kameramanlar protestoları haber yapmaya çalıştıkları sırada Taliban savaşçıları tarafından dövülerek gözaltına alındıklarını, sonrasında ekipmanlarına el konulduğunu veya kaydettikleri görüntülerin silindiğini belirtti.
Basın Açıklamaları
- Afganistan: Son verilere göre 2025 yılında milyonlarca Afgan hukuka aykırı olarak sınır dışı edildi, Taliban yönetimine zorla geri göndermeler durmalı
- Ortak Açıklama: Sivil Toplum Susturulamaz, Genç LGBTİ+ Derneği Kapatılamaz!
- Sürdürülebilir barış için İsrail’de ve İşgal Altındaki Filistin Toprağı’ndaki suçlara maruz bırakılan herkes için uluslararası adalet sağlanmalı
- Küresel: Uluslararası Af Örgütü’nün her yıl düzenlediği Haklar İçin Yaz kampanyası insanlığın kazanabileceğini gösteriyor
- Küresel: Araştırmacıların, hak savunucularının ve aktivistlerin, yapay zekâ kaynaklı zararlardan ötürü güçlü aktörlerden hesap sormasına imkân verecek Algoritmik Sorumluluk kılavuzumuz yayımlandı
- Türkiye: 87 protestocu, gazeteci ve avukatın beraat etmesinin ardından ceza adalet sisteminin muhalefeti bastırmak için kötüye kullanılmasına son verilmeli
- İsrail/İşgal Altındaki Filistin Toprağı: İsrail’in Gazze’de Filistinlilere yönelik soykırımı ateşkese rağmen tüm şiddetiyle devam ediyor
- Birleşik Krallık: Palestine Action davasındaki yargı incelemesi, “orantısız” yasaklama kararının iptali için bir fırsattır

