Kâr amacı gütmeyen medya kuruluşu Lighthouse Reports, Endonezya merkezli gözetim şirketi First Wap’in nasıl ihracat kontrol düzenlemelerindeki eksikliklerden yararlanarak, ürünlerini gizlice devletlere ve özel kuruluşlara sattığına ilişkin iddiaları belgeleyen araştırmasını yayımladı. Uluslararası Af Örgütü Güvenlik Birimi’nin Savunuculuk ve Politika Danışmanı Elina Castillo Jiménez konu hakkındaki açıklamasında şunları kaydetti:

“Bu araştırma, tehlikeli gözetim teknolojilerinin yaygınlaşmasını önlemeye yönelik ihracat kontrollerinin yetersizliğinin son kanıtıdır. Araştırma, şirketlerin sınır ötesi faaliyetlerinin büyük bir kısmını, Endonezya gibi denetimin göz ardı edilebileceği yargı bölgelerinden yürüterek, ihracat düzenlemelerini nasıl kolayca atlatabildiğini gösteriyor.”

“Uluslararası Af Örgütü ve diğer örgütlerin defalarca ortaya koyduğu üzere, devletler ve özel kuruluşlar gözetim ürünleri temin etmek için tedarikçilerden, aracılardan ve alt-satıcılardan oluşan karanlık bir ağı kullanıyor. Belirli yargı bölgelerinde düzenlemenin, diğerlerinde de denetlemenin eksikliği buna fırsat veriyor” diyen Jiménez, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Düzenleyici kurumlar, First Wap’in Avrupa telekomünikasyon şebekesini kullanarak dünyanın dört bir yanında insanları gizlice takip ettiği iddiasını araştırmalıdır. Şirketler, kıta genelinde veya ötesinde gözetim operasyonları yürütmek için Avrupa’daki erişim ağlarını kullanabiliyorsa, özdenetimin yetersiz kaldığı ve acilen daha güçlü denetimler gerektiği açıktır.”

 Arka Plan

Lighthouse Reports’un bir araştırma konsorsiyumu ile yürüttüğü yeni araştırması, Avrupa uyruklular tarafından kurulan ancak gözetim teknolojileri ihracatıyla ilgili kısıtlamaların daha az olduğu Endonezya’dan faaliyet gösteren First Wap adlı gözetim şirketinin gizli veri arşivine erişime ve şirketin üst düzey yöneticileriyle yapılan gizli röportajlara dayanıyor.

Araştırma, telefonların konumunu tespit etmek için telefon şebekelerinde kullanılan bir dizi sinyal protokolü ve standarttan oluşan SS7’yi kullanan, First Wap’in Altamides teknolojisiyle gerçekleştirilen çeşitli gözetim faaliyetlerinin kanıtlarını sunduğunu öne sürüyor. Lighthouse Reports’un araştırması, First Wap’in teknolojisinin dünya genelinde insan hakları savunucularına, gazetecilere, diplomatlara, iş insanlarına ve siyasetçilere karşı kullanıldığını savunuyor. First Wap, Lighthouse Reports’a ilettiği açıklamada, şirketin “herhangi bir yasadışı faaliyeti” veya “insan hakları ihlalini” reddettiğini ifade etti.

Uluslararası Af Örgütü, Lighthouse Reports araştırmasında adı geçen şirketlerle iletişime geçmedi; ancak dile getirilen iddialarla ilgili bir soruşturmanın yürütülmesi çağrısı yapmaktadır.